آلودگی هوا، قاتل خاموشی که سلامت شما را تهدید میکند!
آلودگی هوا به عنوان یک وضعیت اورژانسی سلامت عمومی شناخته شده است، و مدیر کل سازمان جهانی بهداشت (WHO)، دکتر تدروس آدانوم گبریسوس، آن را “توتون جدید” نامیده است. این اپیدمی سالانه هفت میلیون نفر را به کام مرگ میکشاند و آن را به یک تهدید فوریتر از هر نوع آلودگی دیگر تبدیل کرده است. علاوه بر تاثیر بر اکثر جمعیت جهان، تقریباً تمامی قسمتهای بدن را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
سازمان جهانی بهداشت تخمین میزند که بیش از ۹۰ درصد از جمعیت جهان در مکانهایی زندگی میکنند که آلودگی هوا در آنها بالاتر از دستورالعملهای سازمان است. مناطقی که بیشترین تاثیر را دارند در جنوب و شرق آسیا قرار دارند، با هند که تقریباً نیمی از پنجاه شهر آلودهترین جهان را دارد، و پس از آن چین با هشت شهر و ایران با سه شهر قرار دارند.
انواع آلودگی هوا
دو نوع اصلی آلودگی هوا شامل آلودگی محیطی (بیرونی) و آلودگی خانگی (داخلی) میباشند. آلودگی خانگی به آلودگیای اشاره دارد که توسط احتراق سوختها (مانند زغال سنگ، چوب یا نفت) در فضاهای بسته با تهویه ضعیف ایجاد میشود. هر دو نوع آلودگی به یکدیگر کمک میکنند، زیرا هوا بین داخل و خارج ساختمانها جابهجا میشود.
حقایقی درباره آلودگی هوا
آلودگی هوای خانگی سالانه چهار میلیون نفر را به کام مرگ میکشاند و معمولاً کشورهای عمدتاً در آفریقا و آسیا را تحت تاثیر قرار میدهد، جایی که سوختها و تکنولوژیهای آلاینده هر روز استفاده میشوند، بهویژه در خانهها برای پخت و پز، گرمایش و روشنایی. قربانیان اصلی آن زنان و کودکانی هستند که زمان بیشتری را در داخل خانه میگذرانند. این تهدید برای کشورهای توسعهیافته نیز اهمیت دارد. یک مطالعه توسط بنیاد قلب بریتانیا نشان داد که تقریباً ۲۵ درصد از مردم در بریتانیا در معرض سطوح خطرناک آلودگی هوا هستند، جایی که سطوح میانگین PM2.5 – یک ذره سمی ریز که عمدتاً از انتشارات وسایل نقلیه، سوختهای چوبی و ساخت و ساز ناشی میشود – از دستورالعملهای WHO تجاوز میکند.
این مطالب را خواندید؟
اثرات آلودگی هوا
تماس کوتاهمدت با هوای آلوده به شرایطی مانند نارسایی قلبی، ذاتالریه و حملات قلبی مرتبط است، و همچنین بیماریهایی مانند پارکینسون، عفونتهای خونی و عفونتهای دستگاه ادراری. اثرات این آلودگی در تمام بخشهای بدن و حتی در سطح سلولی احساس میشود. یک مطالعه تحقیقاتی انجام شده توسط دانشمندان از انجمنهای بینالمللی بیماریهای تنفسی تأیید میکند که “ذرات فوقالعاده ریز از طریق ریهها عبور کرده، به راحتی توسط سلولها جذب شده و از طریق جریان خون به تقریباً تمام سلولهای بدن انتقال مییابند.”
این یافتهها در یک مقاله تعاملی نشان داده شده است که نشان میدهد چگونه آلودگی هوا باعث بیماریهای مختلف ریوی و قلبی، دمانس و سایر بیماریهای مغزی، کهیر و استخوانهای شکننده، و همچنین کاهش باروری و سقط جنین میشود. آسیبی که آلودگی هوا به بدن انسان وارد میکند به دلیل التهاب سیستماتیک است، جایی که سلولهای ایمنی بدن آنزیمها و اسیدهایی را برای کشتن ذرات آلودگی آزاد میکنند، زیرا آنها را به عنوان باکتری تشخیص میدهند. این پروتئینهای التهابی در سراسر بدن پخش شده و تقریباً هر عضو بدن را تحت تاثیر قرار میدهند.
مطالعه دیگری در مورد مقابله با آلودگی هوا که در مجله Environmental Health Perspectives منتشر شده است، هوای سمی را با افسردگی، اضطراب، اختلال دو قطبی، روانپریشی و افزایش خطر خودکشی مرتبط میداند. ایزابل بریتویت، که این تحقیق را رهبری کرده است، میگوید: “هوا سمی میتواند از طریق جریان خون و بینی به مغز برسد. این موضوع به التهاب بیشتر مغز، آسیب به سلولهای عصبی و تغییرات در تولید هورمونهای استرس مرتبط است که با سلامت روان ضعیف مرتبط شدهاند.”
تحقیقات نشان میدهد که اگر سطوح کیفیت هوا در جهان به حداقلهای قانونی اتحادیه اروپا کاهش یابد، میلیونها نفر میتوانند سلامت روانی بهتری داشته باشند. با وجود این تصویر سخت، اقدامات زیادی برای مقابله با این آلودگی عظیم در حال انجام است. BreatheLife، که توسط WHO، ائتلاف آب و هوای پاک و برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد رهبری میشود، یک کمپین جهانی برای حمایت از هوای پاک است. این کمپین “جوامع را برای کاهش تأثیر آلودگی هوا بسیج کرده است و در حال حاضر حدود ۹۷ میلیون نفر را پوشش میدهد.”
چالش های مقابله با آلودگی هوا
دین روسگارد و استودیوی او، در همکاری با دانشگاه مونتری، بیلبوردهایی در مونتری، مکزیک ایجاد کردهاند که با یک رزین تخصصی پوشانده شدهاند که آلودگیهای هوای نزدیک را جذب کرده و آنها را به اکسیژن تبدیل میکنند. هر بیلبورد به مدت پنج سال فعالیت میکند و در هر شش ساعت به اندازه ۳۰ درخت هوا را پاک میکند.
تأثیر آلودگی هوا پیامدهای وسیعی دارد و با وجود راهحلهای نوآورانه برای مهار این مشکل، ضروری است که اقدامات کاهش آلودگی هوا در سطح سیاستگذاری اجرا شود تا سیاره ما شانسی برای بازیابی داشته باشد. همانطور که دکتر گبریسوس میگوید: “هیچکس، ثروتمند یا فقیر، نمیتواند از آلودگی هوا فرار کند.”
برای مقابله با نرخهای آلودگی هوا، دولتها باید تدریجاً فناوریهای سبز را در مناطق عمومی و زیرساختها پیادهسازی کنند. مشوقهای مالیاتی باید اعمال شوند که هزینههای مصرفی بالا را کاهش داده و به جای آن بر بهینهسازی کارایی محصولات در طول عمر آنها و کاهش ضایعات تمرکز کنند. قدرت و جذابیت صنعت فناوری پایدار این است که در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، به این معنی که هنوز هیچ شرکتی کنترل انحصاری بر بازار ندارد.
این به معنای این است که استارتاپهای نوآورانه همچنان ظهور میکنند و اکثر جنبههای بازار را تسلط دارند، که باعث افزایش رقابت و کاهش هزینهها میشود. اگر اراده سیاسی برای ریسک نسبی و سرمایهگذاری در این شرکتهای با قیمت رقابتی و فناوریهای آنها وجود داشته باشد، هزینهها تنها با رشد بازار کاهش خواهد یافت. اراده سیاسی لازم تنها از طریق یک شهروندی فعال و بسیج شده ایجاد میشود، که میتواند افراد منتخب را پاسخگو نگه دارد.